Γιάννης Βελιώτης : Ο,ΤΙ ΑΚΟΥΩ, Ο,ΤΙ ΒΛΕΠΩ, Ο,ΤΙ ΝΟΙΩΘΩ. Ν0 5

ΛΕΓΡΑΙΝΑ 10-Ο1-18

NIKOΣ ΒΕΛΙΩΤΗΣ

Βρέθηκα στους ΤΡΑΧΩΝΕΣ, με δύο καλούς μου φίλους εκτελωνιστές, μια  περιοχή   που  αγοράστηκε από τον- εκτελωνιστικό οικοδομικό  συνεταιρισμό- γύρω στο  1950  και  που έχει εξελιχθεί σε μία σύγχρονη  πόλη. Εκεί μία οδός φέρει το όνομα «ΝΙΚΟΣ ΒΕΛΙΩΤΗΣ» .Γατί αυτός υπήρξε ο  οραματιστής και ακούραστος δημιουργός με το αφoσιομένο   συμβούλιο του ! Αναρωτήθηκα,  ποιός από τους νέους  σημερινούς εκτελωνιστές γνωρίζει την ιστορία αυτού του ανθρώπου , πού στο πέρασμα της ζωής του άφησε τόσο μεγάλο έργο  και που το όνομα του πλανιέται σ’ όλους εκτελωνιστικούς  οργανισμούς  σαν θρύλος! Ο Νίκος Βελιώτης  γεννήθηκε στη  Νιό την Κυριακή των Βαΐων του 1905 και έφυγε από κοντά μας το Μάη του 1976, συμπτωματικά, τέσσερις μέρες νωρίτερα από την Κυριακή των Βαΐων. Κατάφερε ν’ αποσπάσει τον θαυμασμό  όσων των γνώρισαν  σαν  ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΗ,  ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ,  ΑΝΘΡΩΠΟ!
Δεν θα τον παρουσιάσω μέσα από την δική μου ύπαρξη, δεν θα ήμουν αντικειμενικός,  η  λατρεία και  ο σεβασμός  πλημυρίζουν ακόμα την ψυχή μου! Θ΄ αφήσω να μιλήσουν γι αυτόν φίλοι, συγγενείς, συνάδελφοί  του, διακεκριμένοι λογοτέχνες,  ακόμα και συνδικαλιστικοί του αντίπαλοι.

ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΗΣ

Ο σημερινός πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εκτελωνιστών ΓΙΩΡΓΟΣ  ΖΩΓΡΑΦΟΣ σε μια εκδήλωση για τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννησή του  αναφέρει: «Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για ένα συνδικαλιστή του εκτελωνιστικού χώρου να του δίνεται η ευκαιρία ν’ αναφερθεί σε μια μεγάλη φυσιογνωμία του επαγγέλματός μας. Και τούτο όχι τόσο γιατί, ως επιγενέστερος, μπορεί με στοχαστική γνώση ν’ αποδώσει τα οφειλόμενα, όσο, κυρίως, επειδή αναβαπτίζεται στις ιδέες, τα έργα και το αξιέπαινο παράδειγμα του Ηγέτη που λείπει και ταυτόχρονα ζει και αναπνέει δίπλα μας διορθώνοντας τον βηματισμό και ενθαρρύνοντας τις προσπάθειές μας.» Και παρακάτω συνεχίζει « ο Νίκος Βελιώτης ήρθε νέος απ’ το αγαπημένο του νησί την Ίο κι άραξε στο λιμάνι μας μέχρι το τέλος της ζωής του. Αφιέρωσε όλη του την ύπαρξη και δραστηριότητα υπηρετώντας τα εκτελωνιστικά κοινά. Ξεκίνησε σε δύσκολους εξουθενωτικούς καιρούς τις προπολεμικές δεκαετίες κι εκλεγόμενος συνεχώς μέχρι τις αρχές του 1970 πρόσφερε ανεκτίμητο έργο θέτοντας τα θεμέλια στην ομοσπονδία, το σύλλογο και  τα  ασφαλιστικά – αλληλοβοηθητικά ταμεία του χώρου μας.» Συνεχίζει δε «όσα χρόνια κι αν περάσουν οι εκτελωνιστές δεν θα λησμονήσουν τον πρόεδρο Νίκο Βελιώτη τον ακούραστο αγωνιστή, τον εμπνευσμένο οδηγητή. Τα έργα κι οι ημέρες του έμειναν χαραγμένα ανεξίτηλα στην υπαρκτή λειτουργία  του Συλλογικού μας οικοδομήματος.»

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ, συνδικαλιστικός του αντίπαλος, αναφέρει: « Ο υπογραφόμενος σε καμιά περίπτωση, δέκα σχεδόν χρόνια συνδικαλιστικής συνύπαρξης στον κλάδο,  δεν στάθηκε φίλος του συνδικαλιστικός ή συνεργάτης του. Διαφωνούσαμε πάντα στην στρατηγική και στην τακτική που έπρεπε ν’ ακολουθηθεί στη αντιμετώπιση των προβλημάτων του κλάδου. Ποτέ όμως δεν έπαυσε (ο υπογραφόμενος) να του αναγνωρίζει εντιμότητα, παρρησία, αγαθές προθέσεις και την πίστη που τον διακατείχε για ό ,τι είχε   προγραμματίσει. Το τελευταίο αυτό ήταν εκείνο που έκαμε ώστε να επιτευχθούν όσα σήμερα ο κλάδος έχει κερδίσει και δίκαια τον τίμησε, γιατί ήτανε ο ηγέτης που λάτρευε τον κλάδο.»

 Και ο συνάδελφός  και φίλος του ΠΕΤΡΟΣ ΕΞΑΡΧΟΣ σ’ ένα ξέσπασμα  ψυχής  έγραψε «… Σήμερα… δεν ξέρουμε ποιόν να πρωτοθρηνήσουμε! Τον Εκτελωνιστή… Τον Λογοτέχνη… Τον Άνθρωπο;… Αλλά και μήπως είναι, απλώς, ένας άνθρωπος , που μας έφυγε σήμερα; Σήμερα ακρωτηριάστηκε ολόκληρη η ανθρωπιά! … Ακρωτηριάστηκε η λεβεντιά, η καλοσύνη! ...»

ΛΟΓΟΤΕΧΝΗΣ

Ο διακεκριμένος πειραιώτης λογοτέχνης  ΣΤΕΛΙΟΣ  ΓΕΡΑΝΗΣ  γράφει « Ο Νίκος Βελιώτης, ένα φωτεινό αστέρι,  ήταν ο ποιητής του γαλάζιου. Ο ταξιδευτής μιας λυρικής φαντασίας, που ήξερε να εκφράζει το ανθρώπινο και να υπηρετεί το αληθινό.  Αγάπησε τη μελωδική ποίηση δούλεψε τον παραδοσιακό στίχο που τον δρόσισε με τα λυρικά του «Μελτέμια», και βγήκε, με την πεζογραφία του, πέρα από τις κλειστές θάλασσες , διαποτίζοντας τις σελίδες των βιβλίων του με ζωντανή  παραστατικότητα και λυρική εικονοπλασία. Ο Νίκος Βελιώτης, από τις ρεαλιστικές εκείνες μνήμες του  «Ολαρία – Ολαρά» ως τα «Θαλασσοπούλια» και τα «Ραγάνια», δικαίωσε την εσωτερική του ανθρώπινη φωνή και με αναμφισβήτητη  λογοτεχνική μαεστρία κέρδισε την πνευματική μας αγάπη.»

Και  ο διακεκριμένος  λογοτέχνης  ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΜΑΝΩΛΑΚΗΣ   πού έχει γράψει το «Χρονικό της Πειραϊκής  Πνευματικής  Ζωής, 1835-1973» (σελ.132).Αναφέρει ο Ν.Βελιώτης,  αν και χρονολογικά ανήκε στη γενιά του μεσοπολέμου, μας έδωσε το σύνολο του πεζογραφικού έργου του στη μεταπολεμική περίοδο. Μετά τη νουβέλα «Ολαρία-ολαρά» ( 1948)- με κατοχικά βιώματα-  τύπωσε δύο αξιόλογα θαλασσογραφήματα - τα «Θαλασσοπούλια» (1955) και τα «Ραγάνια» (1959)- όπου με τη ρεαλιστική του αφήγηση, συνταιριασμένη μ’ ένα  ζεστό ανθρώπινο αίσθημα, μας αποκαλύπτει τις δραματικές  πτυχές της θαλασσινής ζωής…. Ήταν από τα παλαιοτέρα και συνεπέστερα μέλη της «Φιλολογικής Στέγης» και επανειλημμένα είχε διατελέσει μέλος του Δ.Σ προσφέροντας πολύτιμες  υπηρεσίες με τις γνώσεις του,  την ορθή του κρίση και την πείρα του.»

  Και ο ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΑΚΟΣ,  εγκάρδιος φίλος του  γράφει  πως «ο ΝΙΚΟΣ ΒΕΛΙΩΤΗΣ είναι ο συγγραφέας των ραγανιών ο ερωμένος της θάλασσας και των απλών ανθρώπων ο ονειροπόλος της ειρήνης «επί της Γής» ο λεβέντης πού με την παρουσία του  κάλυπτε μεγάλο πνευματικό χώρο στον Πειραιά.»              

                            

ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Ο επί χρόνια στενός του συνεργάτης ΝΙΚΟΣ ΑΡΩΝΗΣ μας μαρτυρεί ότι  « Όσοι είχαν την ευτυχία  να τον γνωρίσουν να συνεργαστούν μαζί του και να μεταλάβουν τη Θεία δημιουργική πνοή του, δε  θα σβήσουν ποτέ από τα μάτια τους τη γλυκιά  μορφή του και τη διάχυτη ευγένεια της ψυχής του. Εμπνευστής αλλά και δέκτης κάθε εποικοδομητικής δημιουργίας στάθηκε ο ηγέτης πού υλοποιούσε το καλό και το ωφέλιμο, χωρίς να υπολογίζει θυσίες και κόπους ,με τη δύναμη πού είχε να μεταδίνει στους συνεργάτες του  τη μαχητικότητα  και τον ενθουσιασμό της επιτυχίας. Δημοκράτης αντιμιλιταριστής με βαθιά πίστη στη ελευθερία του ανθρώπου έγινε  μαχητής ενάντια σε κάθε  σκλαβιά ξένη ή ντόπια, και δεν ήταν λίγες οι φορές πού ήρθε  αντιμέτωπος με τους σκοταδιστές και τύραννους του Ελληνικού Λαού».

Πριν κλείσω αυτό το αφιέρωμα προς τους σημερινούς εκτελωνιστές  για τον Νίκο Βελιώτη, αφήνοντας να περιγράψουν  ανεπηρέαστοι κριτές το πέρασμά του από τη ζωή μας, θα δημοσιεύσω δυο ποιήματά του. Το πρώτο,« ΙΔΑΝΙΚΑ»,  που φανερώνει στα νεανικά του χρόνια τη  φλογερή ορμή του και το όραμα  για την αδελφοσύνη των λαών και το δεύτερο, «Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ»,  το στερνό του ,που δεν πρόλαβε να τελειώσει,  σαν απολογούμενος στο μοναχογιό του για τη φτωχή κληρονομιά κι ας άφησε σ’ αυτόν  ό,τι  πολυτιμότερο, το τιμημένο όνομά του!  

                                                                     ΙΔΑΝΙΚΑ

                                  Αδέρφια μια πατρίδα έχουμε ,τη γη

                                  Και  αδερφό κάθε φυλής εργάτη και αγρότη

                                  Κι ιδανικά μας τάξαμε απ’ τους αγώνες μας να βγει

                                  Μια κοινωνία ιδανική, ειρηνική, η πρώτη.

                                  Ναι! Δεν πιστέψαμε ποτέ σε χωριστή σημαία

                                  Σε σύνορα  αποκλειστικά και προαιώνια  μίση

                                  Κι εθελοντές ταχτήκαμε στην  πιο τρανή ιδέα

                                  Που θα ενώσει ανατολή ,νότο, βορρά και δύση.

                                 Στα χέρια μας μυδράλια και όπλα δεν χωράνε

                                 Φτάνουν τα σφυροδρέπανα   και μια γλυκιά φλογέρα

                                 Ν’ αχολογούνε τα βουνά κι’ οι κάμποι να γελάνε

                                Από τραγούδι και δουλειά ,σ’ ελεύθερον αγέρα.        Ν.Β

                                                                 

                                Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ

                                Ακριβέ μου γιε πριν τα μάτια κλείσω

                                Σκέφτηκα κληρονομιά κάτι  να σ ‘αφήσω

                                Μα από τόση δούλεψη μέρα-νύχτα χρόνια,

                                Γιε μου δεν κατάφερα τίποτις  να φτιάσω

                                Μήτε σπίτι, φτωχικό μήτε με μπαλκόνια

                                Κι ούτε λίρες πάσχισα σε πουγκί να μάσω

                                 ……………………………………………    Ν.Β

      

                                Ξέρω πώς αν τέλειωνες τούτο σου το ποίημα

                                Μόνη μου κληρονομιά θα ‘ταν η ευχή σου.

                                Έκανες το χρέος σου ταπεινέ πατέρα

                                Κι’ ήσυχος κοιμήσου!                                    Γ.Β 


ΓΙΑΝ.ΒΕΛ.