ΘΕΜΑ: Προβλήματα που ανακύπτουν από την αριθ. ΔΔΘΕΚΑ Δ 1116210/29-09-2020 εγκύκλιο
για την Βεβαίωση Τελωνειακού Χαρακτήρα κατά την έξοδο εμπορευμάτων από τις Ελεύθερες
Ζώνες.
Κύριε Διοικητά,
1. Με την αναφερόμενη στο θέμα εγκύκλιο δόθηκαν
οδηγίες για την ηλεκτρονική υποβολή και διαχείριση της Βεβαίωσης Τελωνειακού
Χαρακτήρα, κατ’ εφαρμογή της αριθ. Α. 1187/2020 (ΦΕΚ 3409/Β) Απόφασης ΔΑΑΔΕ για
την ηλεκτρονική υποβολή της Βεβαίωσης Τελωνειακού Χαρακτήρα, με την οποία
τροποποιήθηκε η αριθ. ΔΔΘΕΚΑ Δ 1144720/2019 Απόφαση ΔΑΑΔΕ για τις Ελεύθερες
Ζώνες.
1.2. Στην παράγραφο 1.2. της ως άνω εγκυκλίου ορίζεται:
«Η Βεβαίωση Τελωνειακού Χαρακτήρα
εκδίδεται για όλα τα εμπορεύματα (ενωσιακά ή μη), ανεξαρτήτως του τρόπου
μεταφοράς τους και ανεξαρτήτως του προορισμού τους, από το πρόσωπο που τηρεί τη
λογιστική αποθήκης για τα συγκεκριμένα εμπορεύματα και αποδίδει Αριθμό
Καταχώρησης Λογιστικής Αποθήκης - ΑΚΛΑ (φορέας διαχείρισης ή η εγκατεστημένη
επιχείρηση κατά περίπτωση).»
1.3. Στην
παράγραφο 1.3. της ως άνω εγκυκλίου ορίζεται: «Τα δικαιολογητικά που
απαιτούνται και αποτελούν συνημμένα της Βεβαίωσης Τελωνειακού Χαρακτήρα,
είναι:
• Έγγραφα
Μεταφοράς
• Διατακτική
• Τιμολόγιο
• Πιστοποιητικά απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα (T2L,
κλπ) εφόσον απαιτούνται».
2. Από τις ως άνω διατάξεις προκύπτει ότι ο μοναδικός
οικονομικός φορέας που υποβάλλει την Βεβαίωση Τελωνειακού Χαρακτήρα στο
τελωνείο ελέγχου, καθώς και τα δικαιολογητικά που αποτελούν συνημμένα αυτής
είναι ο φορέας διαχείρισης ή η εγκατεστημένη στην Ελεύθερη Ζώνη επιχείρηση.
2.1. Στην Ελεύθερη Ζώνη Πειραιά φορέας διαχείρισης
είναι η ΣΕΠ ΑΕ που είναι η ελληνική εταιρία της COSCO ενώ εγκατεστημένη
επιχείρηση είναι η PCDC AE που βασικός μέτοχος είναι η ΣΕΠ ΑΕ.
3. Παρόλο που για τα εμπορεύματα που βρίσκονται σε
ελεύθερη ζώνη δικαιούχοι παραλαβής είναι οι παραλήπτες που αναφέρονται στα
φορτωτικά και λοιπά δικαιολογητικά έγγραφα στην ως άνω εγκύκλιο δεν αναφέρεται
καμία δυνατότητα υποβολής της αίτησης Βεβαίωσης Τελωνειακού Χαρακτήρα από τους
δικαιούχους παραλαβής των εμπορευμάτων και περιορίζεται αυτή η δυνατότητα μόνο
στον φορέα διαχείρισης και την εγκατεστημένη στην Ελεύθερη Ζώνη επιχείρηση.
3.1. Με τον
τρόπο αυτόν οι παραλήπτες θα πρέπει να προσκομίζουν τα δικαιολογητικά που
αναφέρονται παραπάνω στον φορέα διαχείρισης ή στην εγκατεστημένη επιχείρηση
προκειμένου να τα
επισυνάπτει ηλεκτρονικά στη Βεβαίωση Τελωνειακού
Χαρακτήρα για να ελεγχθούν από το τελωνείο και να απελευθερωθούν τα
εμπορεύματα.
3.2. Αυτό σημαίνει ότι με την εγκύκλιο αυτήν
υποχρεώνονται οι δικαιούχοι παραλαβής των εμπορευμάτων να προσκομίζουν τα
έγγραφα που κατέχουν για την διακίνηση των εμπορευμάτων τους σε έναν άλλο
ιδιώτη για να τα επισυνάψει σε ένα τελωνειακό έγγραφο που θα μπορούσε να
υποβληθεί από τους ίδιους του δικαιούχους παραλαβής
και όχι από τον φορέα διαχείρισης ή την εγκατεστημένη στην Ελεύθερη Ζώνη
επιχείρηση, ο ρόλος των οποίων είναι να διαχειρίζονται τα εμπορεύματα για
το χρονικό διάστημα που παραμένουν στο χώρο της Ελεύθερης Ζώνης και όχι να τα
διακινούν εκτός αυτής.
3.3. Από τη στιγμή που εκδόθηκε η ως άνω εγκύκλιος,
δεχθήκαμε πολλές διαμαρτυρίες μελών του ΕΒΕΠ στις οποίες αναφέρονται ότι δεν
είναι δυνατό να προσκομίζουν τα έγγραφα, που αποτελούν πολλές φορές και
επαγγελματικά απόρρητα, σε έναν άλλον ιδιώτη, ο οποίος με την ιδιότητα του
φορέα διαχείρισης ή της εγκατεστημένης στην Ε.Ζ επιχείρησης, μπορεί να λαμβάνει
γνώση πληροφοριών (στοιχεία προμηθευτών, στοιχεία εμπορευμάτων κλπ) που θα
έπρεπε να γνωστοποιούνται μόνο σε δημόσιες υπηρεσίες όπως είναι το τελωνείο.
4. Εξετάζοντας την ως άνω ρύθμιση από νομική άποψη,
παρατηρούμε:
4.1. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 246 του Ενωσιακού
Τελωνειακού Κώδικα (καν. 952/2013) ορίζεται: «Κατόπιν αιτήσεως του
ενδιαφερομένου, οι τελωνειακές αρχές πιστοποιούν τον τελωνειακό χαρακτήρα του
ενωσιακού εμπορεύματος σε οποιοδήποτε από τα κατωτέρω εμπορεύματα:
α) τα ενωσιακά εμπορεύματα
που εισέρχονται σε ελεύθερη ζώνη,
β) τα ενωσιακά εμπορεύματα
που έχουν υποβληθεί σε εργασίες τελειοποίησης σε ελεύθερη ζώνη,
γ) τα εμπορεύματα που έχουν
τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία σε ελεύθερη ζώνη.»
4.2. Στο άρθρο 249 του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα
ορίζεται:
«Σε περίπτωση εξόδου
εμπορευμάτων από ελεύθερη ζώνη σε άλλο τμήμα του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης
ή υπαγωγής τους σε τελωνειακό καθεστώς, τα εν λόγω εμπορεύματα θεωρούνται ως μη
ενωσιακά, εκτός εάν έχει αποδειχθεί ο τελωνειακός τους χαρακτήρας ως ενωσιακά
εμπορεύματα.»
5. Στις διατάξεις αυτές δεν
αναφέρεται ούτε ο φορέας διαχείρισης ούτε η εγκατεστημένη επιχείρηση ως φορείς
που μπορούν να ζητήσουν την έκδοση Βεβαίωσης Τελωνειακού (ενωσιακού) χαρακτήρα.
Αντίθετα στο άρθρο 246 ορίζεται ρητά ότι «κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου
οι τελωνειακές αρχές πιστοποιούν τον τελωνειακό χαρακτήρα…» στο δε άρθρο 249
χρησιμοποιείται η ουδέτερη έκφραση «εκτός αν αποδεικνύεται ο ενωσιακός, σε
περίπτωση εισόδου στο τελωνειακό έδαφος.
5.1. Τόσο η διατύπωση του
άρθρου 246 όσο και αυτή του άρθρου 249 αναφέρονται σε πρόσωπο που έχει δικαίωμα
παραλαβής των εμπορευμάτων (δηλαδή στο πρόσωπο προς το οποίο έχουν εκδοθεί τα
φορτωτικά έγγραφα ) και κατά συνέπεια μπορεί να προσκομίσει στο τελωνείο όλα τα
δικαιολογητικά που αναφέρονται στην παράγραφο 1.3 της εγκυκλίους σας ήτοι :
• Έγγραφα μεταφοράς,
• Διατακτική,
• Τιμολόγια αγοράς
• Πιστοποιητικά
απόδειξης ενωσιακού χαρακτήρα (Τ2L κλπ) που αποδεικνύουν τον ενωσιακό χαρακτήρα
και όχι στον διαχειριστή ή την εγκατεστημένη επιχείρηση (η οποία
διαχειρίζεται εμπορεύματα άλλων) οι οποίοι δεν διαθέτουν τα αποδεικτικά του
ενωσιακού χαρακτήρα έγγραφα (T2L ή ισοδύναμο έγγραφο), ούτε ο ρόλος τους είναι
να εμπλέκονται στη διαδικασία απόδειξης του τελωνειακού χαρακτήρα εμπορευμάτων
που ανήκουν σε άλλα πρόσωπα.
6. Κατόπιν αυτών,
προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες εξελίξεις στην έξοδο των εμπορευμάτων από
τις Ελεύθερες Ζώνες και ιδιαίτερα από την Ελεύθερη Ζώνη Πειραιά, θα πρέπει να
τροποποιηθεί η αναφερόμενη στο θέμα εγκύκλιος όσον αφορά τα ως άνω σημεία και
να ορίζεται ο δικαιούχος παραλαβής των εμπορευμάτων ως ο φορέας που μπορεί να
υποβάλει ηλεκτρονικά τη Βεβαίωση Τελωνειακού Χαρακτήρα και να προσκομίσει τα
απαιτούμενα δικαιολογητικά έγγραφα στο τελωνείο για την απόδειξη του ενωσιακού
χαρακτήρα.